VUA CÀN LONG – HOÀNG ĐẾ CAI TRỊ LÂU NHẤT TRUNG HOA
VUA CÀN LONG – HOÀNG ĐẾ CAI TRỊ LÂU NHẤT TRUNG HOA
vua Càn Long – Hoàng đế cai trị lâu nhất Trung Hoa
là một trong những nhân vật được nhiều khách tham quan tìm hiểu và thu hút nhiều nhất. Vậy
vua Càn Long
là ai? Vang danh như thế nào ở đất nước Trung Hoa? Bài viết này Vyc Travel sẽ cho du khách thêm thông tin về vị vua này.
>>> Đọc thêm:
Đến với du lịch Trung Quốc , ngoài thưởng lãm những cảnh đẹp thì vịlà một trong những nhân vật được nhiều khách tham quan tìm hiểu và thu hút nhiều nhất. Vậylà ai? Vang danh như thế nào ở đất nước Trung Hoa? Bài viết này Vyc Travel sẽ cho du khách thêm thông tin về vị vua này.>>> Đọc thêm: 10 Chốn Kinh Đô Xưa Ở Trung Hoa
Vua Càn Long – Hoàng đế cai trị lâu nhất Trung Hoa
Càn Long
tên thật là
Ái Tân Giác La Hoằng Lịch
, sinh vào ngày 13 tháng 8 (tức ngày 25 tháng 9 dương lịch) năm Khang Hi thứ 50 (1711), nửa đêm, sinh ra tại Như Ý thất, Đông thư viện của Ung Thân vương phủ, ấu danh Nguyên Thọ. Ông là con trai thứ tư của Thanh Thế Tông Ung Chính Đế, còn mẹ là Hiếu Thánh Hiến Hoàng hậu Nữu Hỗ Lộc thị. Năm 1736, ông lên ngôi Hoàng đế và lấy niên hiệu là
Càn Long
. Ông còn được biết tới với tên gọi Thanh Cao Tông. Là vị Hoàng đế có tuổi thọ nhất và là
hoàng đế cai trị lâu nhất
trong lịch sử Trung Quốc. Thời kỳ trị vì của
Càn Long Hoàng đế
kéo dài hơn 60 năm từ 11/10/1736 đến 1/9/1795, đây được xem là thời cực thịnh về kinh tế cũng như quân sự
Đại Thanh
.
Càn Long tên thật là Ái Tân Giác La Hoằng Lịch, sinh vào ngày 13 tháng 8 năm Khang Hi thứ 50 (1711)
Khi
Hoằng Lịch
chào đời, huynh trưởng của ông là Hoằng Huy, Hoằng Phán, Hoằng Quân đều sớm tạ thế. Hoằng Thời, anh trai thứ 4 của
Hoằng Lịch
, là người con trai trưởng thành nhất của
Ung Thân vương
.
Hoằng Lịch
là con trai thứ 5. Từ nhỏ,
Hoằng Lịch
tư chất hơn người, học đâu nhớ đó. Năm Khang Hy thứ 60 (1721), Khang Hy nghe nói cháu nội
Hoằng Lịch
ở
Ung Thân vương phủ
rất thông minh, bèn cho mời gặp. Sau khi gặp, Khang Hy rất thích
Hoằng Lịch
, lệnh đưa vào cung học vấn, sau đó còn cho đi theo mình đến Nhiệt Hà sơn trang. Khi đó,
Hoằng Lịch
mới 10 tuổi. Khi Khang Hi Đế qua đời (1722), Ung Thân vương đăng cơ, tức Ung Chính đế. Con trưởng Hoằng Thời hành vi phóng túng, rất không được Ung Chính yêu thích, mà
Hoằng Lịch
vào những năm cuối, được Khang Hy sủng ái, nên vô hình chung đã khiến địa vị của Ung Chính trong cuộc tranh đoạt Hoàng vị suôn sẻ hơn. Đây có lẽ là lý do Ung Chính đã ngấm ngầm chọn
Hoằng Lịch
làm Trữ quân.
Trước khi
Hoằng Lịch
lên ngôi, tin tức về người kế vị đã được nhiều người biết đến. Trên thực tế,
Ung Chính
đã giao cho
Hoằng Lịch
nhiều công việc quan trọng từ khi
Hoằng Lịch
còn là hoàng tử, bao gồm cả những việc triều chính liên quan đến các chiến lược quân sự. Theo mật chỉ do
Ung Chính
công bố, ngay từ năm Ung Chính nguyên niên (1723). Tháng 8,
Ung Chính
đã chỉ định Hoàng tứ tử
Hoằng Lịch
chính thức trở thành Trữ quân. Do vậy, sự giáo dục của
Hoằng Lịch
từ thời khắc đó trở nên chú trọng hơn, bao gồm các lão thần Trương Đình Ngọc, Từ Nguyên Mộng, Thái Thế Xa… ngoài ra các Hoàng thân như Doãn Lộc, Doãn Hi cũng đều kèm cặp cưỡi ngựa bắn cung cho
Hoằng Lịch
, để ông không quên đi nguồn gốc tổ tiên. Do đó, ông nhanh chóng trở thành hoàng tử hiểu biết cả Mãn, Hán và Mông văn.
Hoằng Lịch hiểu biết cả Mãn, Hán và Mông văn
Ung Chính
sai
Hoằng Lịch
thay mình tế Cảnh lăng. Năm Ung Chính thứ 5 (1727), tháng 7, đại hôn,
Hoằng Lịch
được
Ung Chính
ban hôn cho Phú Sát thị, con gái Sáp Cáp Nhĩ tổng quản Lý Vinh Bảo, xuất thân từ dòng họ Sa Tế Phú Sát thị của Tương Hoàng kỳ. Năm thứ 8 (1730), Đích tử của
Hoằng Lịch
ra đời, Ung Chính đích thân đặt tên Vĩnh Liễn. Năm Ung Chính thứ 11 (1733), ông được gia phong Bảo Thân vương. Cũng năm này, Ung Chính Đế cho phép
Hoằng Lịch
tham gia nghị định đàn áp Hãn quốc Chuẩn Cát Nhĩ và người Miêu ở Quý Châu. Đây đều là đại chính sự khi đó của
Đại Thanh
, cho thấy tư cách kế vị của
Hoằng Lịch
đã rõ ràng hơn bao giờ hết. Ngoài ra, việc tế lăng, tế Khổng, tế Quan Thánh Đế Quân, tế Miếu… những việc tế tự trọng đại đều do
Hoằng Lịch
đích thân chủ trì.
>>> Đọc thêm:
Năm Ung Chính thứ 2 (1724), gặp ngày kị của Khang Hy,saithay mình tế Cảnh lăng. Năm Ung Chính thứ 5 (1727), tháng 7, đại hôn,đượcban hôn cho Phú Sát thị, con gái Sáp Cáp Nhĩ tổng quản Lý Vinh Bảo, xuất thân từ dòng họ Sa Tế Phú Sát thị của Tương Hoàng kỳ. Năm thứ 8 (1730), Đích tử củara đời, Ung Chính đích thân đặt tên Vĩnh Liễn. Năm Ung Chính thứ 11 (1733), ông được gia phong Bảo Thân vương. Cũng năm này, Ung Chính Đế cho phéptham gia nghị định đàn áp Hãn quốc Chuẩn Cát Nhĩ và người Miêu ở Quý Châu. Đây đều là đại chính sự khi đó của, cho thấy tư cách kế vị củađã rõ ràng hơn bao giờ hết. Ngoài ra, việc tế lăng, tế Khổng, tế Quan Thánh Đế Quân, tế Miếu… những việc tế tự trọng đại đều dođích thân chủ trì.>>> Đọc thêm: Tử Cấm Thành Và Những Chuyện Chưa Kể
Phú Sát thị, con gái Sáp Cáp Nhĩ tổng quản Lý Vinh Bảo
Để tránh lặp lại một cuộc tranh giành quyền lực, Ung Chính Đế đã viết sẵn tên người kế ngôi, đưa vào trong một chiếc hộp niêm phong cẩn thận được đặt phía sau tấm bảng “Chính đại quang minh” phía trên ngai vàng tại Cung Càn Thanh. Tên người kế vị sẽ được công khai cho các hoàng thân trong cuộc họp mặt của tất cả các quan đại thần sau khi Hoàng đế mất (đây là hình thức xác nhận ngôi vị Trữ quân mà các hoàng đế Nhà Thanh áp dụng cho đến khi Cách mạng Tân Hợi (1911) nổ ra, chấm dứt triều Thanh).
Vào năm Ung Chính thứ 13 (1735), ngày 23 tháng 8, Ung Chính qua đời. Nội thị lấy chỉ dụ đã được soạn sẵn, công bố trước triều đình. Theo đó, Bảo Thân vương
Hoằng Lịch
kế thừa Đế vị. Ngày 3 tháng 9,
Hoằng Lịch
lên ngôi ở điện Thái Hòa, lấy năm sau là năm đầu niên hiệu
Càn Long
. Ngày 27 tháng 9, di cư Dưỡng Tâm điện.
Sùng Khánh Hoàng Thái hậu và vua Càn Long lúc mới đăng cơ
Càn Long
là vị Hoàng đế rất chuyên tâm đến triều chính, đã xóa bỏ chế độ chính trị hà khắc của Ung Chính, thay vào đó là chính sách khoan dung độ lượng. Ông giải phóng tất cả những người trong tông thất bị cầm tù, những người chú, bác bị bức hại mà chết đều được ghi trong ngọc điệp, phong anh em mình làm Thân vương; thời Ung Chính bắt bớ giam cầm những văn sĩ vô tội, gia tộc của họ bị đày tới biên giới làm nô lệ, nay đều được ông trả về quê cũ. Từ khi cơ cấu quyền lực tối cao chỉ sau Hoàng đế là Quân cơ xứ được thành lập, hàng ngày
Càn Long
đều đích thân tới Quân cơ xứ để xử lý việc triều chính.
Càn Long là vị Hoàng đế rất chuyên tâm đến triều chính, đã xóa bỏ chế độ chính trị hà khắc của Ung Chính
Sáng đi sớm tối về muộn, buổi tối cũng thường xuyên triệu kiến các Quân cơ đại thần, chính vì vậy mà từ thời ông, Quân cơ xứ dần dần hình thành nên chế độ trực đêm, sau này sợ một người không xử lý nổi, nên vào mỗi sáng sớm còn có một người tới giúp đỡ. Bên cạnh đó,
Càn Long
cũng quản lý rất nghiêm khắc hoạn quan và ngoại thích, trước hết là cấm hoạn quan học hành, xóa bỏ Nội thư đường vốn là nơi đọc sách, học chữ của hoạn quan; tiếp đến phàm những hoạn quan là sai tấu sự thì đều đổi họ là Vương, như vậy sẽ khiến các quan bên ngoài khó mà phân biệt được, từ đó tránh để họ câu kết với nhau.
Về mặt phát triển xã hội,
Càn Long
chủ yếu kế thừa chế độ kinh tế và chính trị của Khang Hi và Ung Chính, đặc biệt là thực thi triệt để các chính sách như “cải thổ quy lưu”, “than định nhập mẫu” và “hỏa hao quy công”. Những chính sách này đã đưa triều Thanh lên đỉnh cao của sự phát triển. Đất nước dưới thời
Càn Long
bắt đầu bước vào giai đoạn cực thịnh.
Càn Long
được đánh giá là một nhà quân sự tài ba. Ngay sau khi lên ngôi, ông đã cho quân đàn áp cuộc khởi nghĩa của người Miêu vào năm 1735-1736. Những chiến dịch sau đó của ông đã làm mở rộng đáng kể lãnh thổ Nhà Thanh. Sự thành công này một phần cậy nhờ vào sức mạnh quân sự, phần còn lại là sự chia rẽ và ngày một suy yếu của những dân tộc Nội Á.
Đất nước dưới thời Càn Long bắt đầu bước vào giai đoạn cực thịnh
Càn Long
, Hãn quốc Chuẩn Cát Nhĩ đặt dưới sự cai trị của Nhà Thanh. Sau đó nó đã đổi tên thành Tân Cương. Sự sáp nhập Tân Cương vào trong lãnh thổ Nhà Thanh là kết quả của các chiến thắng quân sự và sự sụp đổ của Hãn Quốc Chuẩn Cát Nhĩ, một liên minh giữa các bộ tộc Tây Mông Cổ. Sau cuộc bạo loạn ở Llasa vào năm 1750,
Càn Long
đã trao quyền trị vì Tây Tạng cho Đà Lai Lạt Ma nhưng song song đó, lại đặt nó dưới sự giám sát của các quan Đại thần và quân đội Nhà Thanh đồn trú tại đây nhằm bảo vệ chủ quyền của Trung Hoa. Ở những mặt trận xa hơn, ông đã thu phục được người Nepal, người Gukhas.
>>> Đọc thêm:
Dưới thời, Hãn quốc Chuẩn Cát Nhĩ đặt dưới sự cai trị của Nhà Thanh. Sau đó nó đã đổi tên thành Tân Cương. Sự sáp nhập Tân Cương vào trong lãnh thổ Nhà Thanh là kết quả của các chiến thắng quân sự và sự sụp đổ của Hãn Quốc Chuẩn Cát Nhĩ, một liên minh giữa các bộ tộc Tây Mông Cổ. Sau cuộc bạo loạn ở Llasa vào năm 1750,đã trao quyền trị vì Tây Tạng cho Đà Lai Lạt Ma nhưng song song đó, lại đặt nó dưới sự giám sát của các quan Đại thần và quân đội Nhà Thanh đồn trú tại đây nhằm bảo vệ chủ quyền của Trung Hoa. Ở những mặt trận xa hơn, ông đã thu phục được người Nepal, người Gukhas.>>> Đọc thêm: Vạn Lý Trường Thành – Công Trình Đậm Chất Bi Tráng
Càn Long được biết đến với nhiều cái nhất trong lịch sử Trung Hoa
Càn Long
được biết đến với nhiều cái nhất. Đầu tiên là sống thọ nhất. Trong lịch sử Trung Hoa, Càn Long nổi tiếng là một vị vua phong lưu, đa tình với nhiều thê thiếp. Trong khi đó, tục ngữ có câu: “Rượu là thuốc độc của gan, phong lưu, háo sắc là con dao sắc cắt gân, cưa xương con người”. Điều này muốn nói rằng, nếu một người quá phong lưu, háo sắc sẽ gây hại tới thể chất, làm giảm tuổi thọ. Thế nhưng,
Càn Long
lại sống thọ tới 88 tuổi, trở thành ông vua sống thọ nhất trong lịch sử Trung Hoa.
Thứ hai, là vị vua sống xa hoa nhất Thanh triều. Theo sử sách ghi lại, có một lần
Càn Long
tuần du xuống phía nam, chỉ riêng thuyền to đã huy động hơn một nghìn chiếc. Suốt lộ trình, những nơi nhà vua đi qua đều cho xây dựng sân khấu để hát xướng. Chiếc thuyền mà nhà vua và hậu phi ngồi phải dùng sức kéo của rất nhiều dân phu. Riêng ngựa được huy động đến 6.000 con, lạc đà 600 con, phu dịch huy động gần một ngàn người…
Càn Long tuần du huy động rất nhiều người và của
Từ Hàng Châu đến Bắc Kinh, vua cho xây dựng 36 hành cung, cứ cách một đoạn ngắn lại có một nhà nghỉ. Đoạn đường
Càn Long
đi qua đều phải trải thảm, che nắng bằng lụa. Điển hình là trong lễ mừng thọ năm 60 tuổi,
Càn Long
đã mời tất cả các quan lại trong nước và sứ thần nước ngoài tới dự. Khắp các con đường đều treo đèn, kết hoa, bên lề đường xây dựng các sân khấu biểu diễn cho gánh hát, dùng lụa màu làm núi giả, dùng những tấm thiếc trắng để làm giả sóng biển. Lần mừng thọ 80 tuổi,
Càn Long
còn tổ chức một buổi yến tiệc cho 5.900 người tham sự. Ước tính chi phí cho hai lần mừng đại thọ tốn đến mười triệu lạng bạc thời bấy giờ.
Quang cảnh Càn Long tuần thú Giang Nam
Càn Long là Hoàng đế cai trị lâu nhất
. Thời kỳ trị vì của
Càn Long
kéo dài 60 năm. Khi ông thoái vị truyền ngôi cho con không phải là do qua đời hay sức khỏe quá suy yếu mà chỉ là do ông không muốn vượt quá số năm trị vì của ông nội Khang Hi (61 năm), người mà
Càn Long
vô cùng kính trọng.
Sau khi truyền ngôi cho con là Gia Khánh lên làm Thái Thượng Hoàng,
Càn Long
vẫn quyết định mọi chuyện quốc gia đại sự, trong cung đình vẫn dùng
Càn Long
niên hiệu. Vì vậy, lúc bấy giờ, triều Thanh tồn tại cùng lúc “hai vị hoàng đế” nên nói
Càn Long
là Hoàng đế cai trị lâu nhất
cũng không ai phản bác.
Càn Long
– Hoàng đế cai trị lâu nhất, vị vua vang danh Trung Hoa không chỉ trong quá khứ mà còn hậu thế sau này.
Thứ ba,. Thời kỳ trị vì củakéo dài 60 năm. Khi ông thoái vị truyền ngôi cho con không phải là do qua đời hay sức khỏe quá suy yếu mà chỉ là do ông không muốn vượt quá số năm trị vì của ông nội Khang Hi (61 năm), người màvô cùng kính trọng.Sau khi truyền ngôi cho con là Gia Khánh lên làm Thái Thượng Hoàng,vẫn quyết định mọi chuyện quốc gia đại sự, trong cung đình vẫn dùngniên hiệu. Vì vậy, lúc bấy giờ, triều Thanh tồn tại cùng lúc “hai vị hoàng đế” nên nóicũng không ai phản bác.- Hoàng đế cai trị lâu nhất, vị vua vang danh Trung Hoa không chỉ trong quá khứ mà còn hậu thế sau này. Đến Trung Quốc , nếu có dịp, du khách hãy cùng tham quan và biết hơn nhiều về vị vua nổi tiếng này nhé!
Huyền Thoại Con Đường Tơ Lụa
Bài viết này có hữu ích với bạn hay không?
Rất hữu ích
Rất hữu ích
Hữu ích
Hữu ích
Không hữu ích
Không hữu ích
Lí do vì sao bạn thấy bài viết này không hữu ích?
Vui lòng nhập lí do.