Võ Quảng: “Nhà văn của tuổi thơ – Nhà thơ của tuổi hoa”
Nhà văn Võ Quảng là một trong những tác giả được yêu mến của văn học Việt Nam nói chung và văn học thiếu nhi nói riêng. Các tác phẩm của ông: “Với Tảng sáng, Quê nội, Gà Mái Hoa, Anh Đom Đóm, Ai dậy sớm… dường như đã trở nên thân thuộc, không chỉ với trẻ em mà là với nhiều lứa tuổi, nhiều thế hệ suốt mấy chục năm qua.
Nhà văn Vũ Tú Nam đã nhận định: ““Thơ miêu tả loài vật của Võ Quảng mang những nét độc đáo không thể trộn lẫn với thơ của các cây viết khác. Anh rất sính và sành dùng vần trắc trong thơ… Có lẽ vần trắc hợp với tâm hồn vui tươi, nghịch ngợm của Võ Quảng.”
Nhà văn – nhà thơ Võ Quảng
Sinh ra trong một gia đình có truyền thống khoa cử, Võ Quảng được học hành bài bản ngay từ nhỏ. Năm 17 tuổi, ông thi đỗ vào trường Quốc học Huế, và cũng từ năm này, ông bắt đầu tham gia hoạt động cách mạng. Ông từng bị địch bắt, chịu cảnh tù đày, quản thúc. Sau cách mạng tháng Tám, ông đảm đương nhiều chức vụ như Chủ tịch Ủy ban Hành chính thành phố Đà Nẵng, Phó chánh án Tòa án quân sự miền Nam Việt Nam.
Bắt đầu với sự nghiệp văn chương khá muộn so với các nhà văn cùng trang lứa, năm 1957, khi đã ở tuổi 38, Võ Quảng mới trình làng tác phẩm đầu tiên, tập thơ “Gà Mái Hoa” và lập tức đã chinh phục được bạn bè văn chương.
Là một trong số ít các nhà văn dành trọn vẹn tâm huyết sáng tác cho thiếu nhi, nhà văn Võ Quảng ý thức rất rõ tầm quan trọng của văn chương trong việc giáo dục thẩm mỹ, nhân cách cho trẻ em. Ông đã dành nhiều thời gian, tâm sức để nghiên cứu tâm lý tiếp nhận của trẻ em; tìm hiểu những quan điểm, phương pháp sáng tác của các nhà văn lớn trên thế giới viết cho thiếu nhi.
Nhà văn Võ Quảng từng nói: “Viết cho thiếu nhi là tình yêu và lẽ sống của tôi”. Ông luôn tâm niệm mình là một nhà giáo dục, cả cuộc đời dành trọn vẹn “những gì đẹp đẽ nhất, tinh khiết nhất cho thiếu nhi”. Thơ văn Võ Quảng đã được lựa chọn đưa vào chương trình giảng dạy ở nhiều cấp học suốt mấy thập kỉ qua.
“Khi viết cho thiếu nhi cần chú ý đến một cách chọn đề tài khai thác chủ đề, xây dựng nhân vật, một cách sử dụng ngôn ngữ phù hợp với đối tượng lứa tuổi người đọc. Lứa tuổi người đọc đó hiểu được, rung cảm được, vừa với trình độ, cảm nhận với thế giới bên ngoài, phù hợp với các mặt tâm lí có chỗ rất mạnh, chỗ yếu của mỗi đối tượng.” – nhà văn Võ Quảng từng nói.
Một số tựa sách của Võ Quảng
“Cuộc đời ông có thể ví như một cây đại thụ có gốc sâu, rễ bền, thấm đẫm tinh hoa văn hóa nước nhà và thế giới, mạnh mẽ trụ vững giữa phong ba bão táp của những năm tháng ác liệt, để rồi nửa đời sau đâm cành, nảy lộc, nở hoa tươi đẹp, kết trái văn chương ngọt lành dành cho bao lớp trẻ thơ của đất nước.” – lời của dịch giả Phương Thảo – phu nhân của nhà văn Võ Quảng là nhận định xác đáng về cuộc đời và sự nghiệp của ông.
Ngoài sáng tác thơ, truyện, Võ Quảng còn viết kịch bản phim hoạt hình và dịch một số tác phẩm văn học kinh điển của thế giới sang tiếng Việt. Ông là tác giả kịch bản phim hoạt hình “Sơn Tinh Thủy Tinh”, “Những chiếc áo ấm” – hai tác phẩm được “khắc tên vào bảng Vàng của ngành Hoạt hình Việt Nam” theo đánh giá của họa sĩ Trương Qua (Giám đốc Xưởng phim hoạt hình Việt Nam từ 1967-1977). Ông cũng là người đầu tiên phỏng dịch và giới thiệu “Truyện Đông Ky-sốt” (Hiệp sĩ Don Quixote) và “Người anh hùng rừng Séc Vút” (Robin Hood – Hiệp sĩ rừng xanh) sang tiếng Việt.
Nhân dịp 100 năm ngày sinh nhà văn Võ Quảng, nhà xuất bản Kim Đồng đã cho ra mắt bộ ấn phẩm gồm nhiều tác phẩm tiêu biểu nhất của “Nhà văn của tuổi thơ – Nhà thơ của tuổi hoa” này.
Bộ ấn phẩm 100 năm ngày sinh Võ Quảng
Bộ ấn phẩm gồm 5 cuốn do : Tiểu thuyết “Quê nội” (gồm 2 truyện “Quê nội”, “Tảng sáng”), tập thơ “Ai dậy dớm”, tuyển tập “Truyện đồng thoại Võ Quảng”, tập truyện “Những truyện hay viết cho thiếu nhi – Võ Quảng” và đặc biệt là tuyển thơ, truyện, phê bình, chân dung “Võ Quảng – Một đời thơ văn”;