Vân Đồn: Đền thờ Vua Lý Anh Tông một địa chỉ tham quan chiêm bái của nhân dân trong huyện và du khách thập phương
Theo sử sách, Hoàng Đế Lý Anh Tông sinh tháng 4 năm 1136 là con trai trưởng của Vua Lý Thần Tông, từ rất trẻ nhà Vua đã đến Vân Đồn và khi năm 36 tuổi ông lại đến lần thứ 2. Lý Anh Tông là một trong những vị vua nhà Lý được truyền tụng là rất linh thiêng, trường hợp xuất hiện đám mây lạ “Bát đế Vân Du” nổi tiếng tại Đền Đô cách đây khoảng hơn 12 năm là vào đúng ngày giỗ kỵ của Ông.
Năm 1149, Vua đi thị sát một vùng duyên hải từ đảo Cát Bà đến Móng Cái và dừng lại nghỉ trên khu đảo Vân Đồn, dân mượn núi rồng mẹ để lập đài đón Vua, người dân tại nơi đây vô cùng cảm tạ ân đức của nhà vua ban chiếu thành lập thương cảng Vân Đồn. Tương truyền khi thuyền của vua về kinh đô, người dân đã giữ nguyên thảo am quán đài, nơi vua ngự tiếp thần dân làm kỷ niệm. Thương cảng Vân Đồn sầm uất kéo dài gần 5 thế kỷ.
(Đền có thế dựa núi, nằm hướng thuận lợi về giao thông cho du khách tham quan, chiêm bái…)
Với ý nghĩa và giá trị lịch sử văn hoá đó ngày 28/11/2007 Uỷ ban nhân dân Tỉnh đã ban hành Quyết định công nhận đền thờ vua Lý Anh Tông là di tích văn hoá lịch sử cấp tỉnh. Thời gian từ năm 1997 đến nay đền đã xuống cấp, song được sự quan tâm của các cấp, ngành, sự đóng góp của nhân dân địa phương và phát huy công đức của các doanh nghiệp cá nhân trong và ngoài nước, đền đã được khởi công phục dựng lại từ ngày 9/10/2011. Với tổng kinh phí trên 5 tỷ đồng đến nay các hạng mục công trình đền Lý Anh Tông như Bái đường, hậu cung, cổng tam quan đã được tôn tạo nâng cấp; Đường vào cổng Đền được láng nhựa rộng, hai bên lát gạch trồng cây xanh, cổng chính đền xây chồng diên, thân các xây bốn trụ tròn chính giữa đắp bảng văn đề bốn chữ “ Hải Vân Linh từ”.
Nằm ở vị trí đắc địa giữa vùng nước sơn thuỷ hữu tình, cảnh quan thiên nhiên thơ mộng, với công trình mang nét kiến trúc cổ truyền thống. Đền thờ vua lý Anh Tông đang là một trong những điểm nhấn văn hóa tâm linh đáp ứng phục vụ nhu cầu tham quan, chiêm bái nhân dân trong, ngoài huyện đây không chỉ là công trình lịch sử văn hóa tâm linh mà còn là địa chỉ du lịch sinh thái hấp dẫn đối với du khách trong nước và quốc tế.
Sự thờ cúng ở Đền thờ vua Lý Anh Tông không chỉ là những biểu hiện điển hình của tín ngưỡng dân gian, mà ở đó tính huyền thoại và tính lịch sử luôn hoà quyện vào nhau, hướng tới sự cầu mong cho mọi người sức khoẻ, bình yên hạnh phúc, mưa thuận, gió hoà, mùa màng bội thu, đất nước thanh bình.