Đền Lê Khôi
Đền Lê Khôi
Đền Chiêu Trưng hay còn gọi là đền Võ Mục, trực thuộc xã Kim Đôi (nay là xã Thạch Kim), huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh. Đền thờ Lê Khôi – anh trai thứ 2 của Lê Lợi. Hàng năm, vào ngày 1,2,3/5 âm lịch tại đây lại tổ chức lễ giỗ Lê Khôi để tưởng nhớ công lao của vị danh tướng này trong lịch sử chống quân Minh xâm lược.
Lê Khôi gia nhập nghĩa quân Lam Sơn ngay từ những ngày đầu. Ông có tên trong Hội thề Lũng Nhai và danh sách 35 vị công thần khởi nghĩa. Lê Khôi đã trải qua 3 triều đại là Lê Thái Tổ, Lê Thái Tông, Lê Nhân Tông và đã giữ tới chức Hộ vệ thượng tướng quân, Khâm sai tiết chế thủy lục như dinh.
Năm 1443, ông được phái vào làm Tổng trấn Hoan Châu. Ở đây, ông đã rất chú trọng việc phát triển nông nghiệp cũng như đắp đập khai hoang, lập làng. Năm 1446, Lê Khôi phụng mệnh của vua Nhân Tông cầm quân đi đánh Chiêm Thành. Nhưng trên đường trở về ông bị bệnh nặng và qua đời ở Cửa Sót, ngay dưới chân núi Nam Giới.
Thi hài của ông được an táng tại chóp núi Long Ngâm. Và để ghi nhớ những cống hiến của ông, triều đình làm quốc tang và cho lập đền thờ tại đây. Năm 1487, vua Lê Thánh Tông phong tặng Lê Khôi là “Chiêu Trưng đại vương”. Những người dân địa phương cũng lập đền thờ ông tại Cửa Sót và hàng năm tổ chức lễ hội đền Chiêu Trưng vào ngày giỗ ông.
Lễ giỗ đại vương Lê Khôi tại đền Chiêu Trưng gồm 2 phần:
Đầu tiên là phần lễ được cửa hành rất trang nghiêm. Các vị chủ tế và bối tế làm lễ bái chiêu hồn vị đại vương này trước mặt hàng trăm người đi lễ. Và lễ hội kết thúc vào ngày mùng 3 với phần tạ lễ của người dân trong vùng.
Phần hội được diễn ra hết sức náo nhiệt và tưng bừng với những tiết mục nghệ thuật đặc sắc, mang đậm bản sắc riêng xứ Nghệ cùng những trò chơi dân gian, những hoạt động thể thao thu hút đông đảo sự tham gia nhân dân địa phương và du khách.
Bên cạnh đó, đến với lễ hội, du khách còn có cơ hội chiêm ngưỡng danh thắng Quỳnh Viên – Nam Giới – Cửa Sót, gắn liền với sự tích kỳ ngộ trên bãi sông để nên duyên vợ chồng của công chúa Tiên Dung và Chử Đồng Tử.