Hiệp ước Giáp Tuất 1874: Nguyên nhân, Hoàn cảnh, Nội dung và Hậu quả
Hiệp ước Giáp Tuất được triều đình Huế kí với thực dân Pháp năm 1874. Hiệp ước này được kí kết trong hoàn cảnh và lí do nào? Nội dung của hiệp ước hoàng đạo 1874? Hậu quả của hiệp ước áo giáp?… Bài viết sau của Tip.edu.vn sẽ cung cấp những thông tin liên quan đến Hiệp ước Giáp Tuất 1874, chúng ta cùng tìm hiểu nhé !.
Nguyên nhân của Hiệp ước Giáp Tuất
Tại sao Triều đình Huế ký Hiệp ước Giáp Tuất cũng là nguyên nhân dẫn đến hiệp ước này. Nói chung, có ba lý do cơ bản cho hiệp ước này.
-
Triều đình Huế quá coi trọng và sợ thực dân Pháp. Triều đình không tin vào sức dân và cho rằng khó đánh thắng quân Pháp.
-
Triều đình Huế muốn hòa hoãn với Pháp để bảo vệ quyền lợi của thị tộc và giai cấp của mình.
-
Triều đình Huế hão huyền trước những lời đường mật của thực dân Pháp mà dựa vào con đường thương lượng để lấy lại những vùng đất đã mất.
Năm 1862, thực dân Pháp và triều đình Huế ký hiệp ước Nhâm Tuất, đồng ý để Pháp cai trị và chiếm 3 tỉnh miền Đông Nam Kỳ. Đến năm 1867, Pháp chiếm 3 tỉnh miền Tây Nam Kỳ còn lại. Sau khi củng cố Nam Kỳ, thực dân Pháp tiến lên với mục đích chiếm Bắc Kỳ, lợi dụng lúc miền Bắc nước ta đang rối ren.
Người Pháp hết sức phản đối các yêu sách của triều đình Huế, lần lượt đưa quân đánh chiếm các tỉnh Bắc Kỳ. Pháp ngang nhiên vi phạm các thỏa thuận trong Hiệp ước Nhâm Tuất 1862 mà hai bên đã ký kết. Không chỉ vậy, họ còn muốn đạt được nhiều hơn nữa, đây cũng là lý do ra đời của Hiệp ước Giáp Tuất 1874.
Hoàn cảnh của Hiệp ước chó bọc thép
Hoàn cảnh của hiệp ước Giáp Tuất 1874 như sau:
-
Chiến thắng của nhân dân ở Cầu Giấy đã làm cho quân Pháp vô cùng hoang mang tìm cách thương lượng, còn quân dân ta thì phấn khởi, càng hăng hái đánh giặc.
-
Ngược lại, triều đình phong kiến nhà Nguyễn lo sợ nên vội vàng ký với Pháp Hiệp ước Giáp Tuất. Việc này trước mắt là để quân Pháp rút khỏi Hà Nội và các tỉnh Bắc Kỳ, nhưng vẫn có điều kiện tiếp tục xây dựng cơ sở cho các bước xâm lược sau này.
-
Bên cạnh đó, năm 1874 Hoàng Tá Viêm phối hợp với quân của Lưu Vĩnh Phúc giết Francis Garnier tại Hà Nội. Trước tình hình trên, Pháp đồng ý hòa hoãn bằng Hiệp ước Giáp Tuất.
Nội dung của Hiệp ước Giáp Tuất 1874
Nội dung của Hiệp ước Giáp Tuất 1874 gồm 22 điều với nội dung chính là Triều đình Huế công nhận quyền đi lại, buôn bán, kiểm soát và điều tra tình hình Việt Nam của người Pháp. Cụ thể hơn, nội dung của hiệp ước này bao gồm:
-
Điều 1: Pháp và An Nam hợp tác trong hòa bình, hữu nghị và bền vững.
-
Điều 2: Pháp công nhận quyền độc lập của An Nam.
-
Điều 3: Chính sách đối ngoại của An Nam phải nhất quán với chính sách đối ngoại của Pháp.
-
Điều 4: Pháp viện trợ một số quân trang và quân sư cho An Nam.
-
Điều 5: Triều đình An Nam công nhận chủ quyền của Pháp đối với các tỉnh Nam Kỳ.
-
Điều 6: Pháp miễn cho An Nam nộp chiến phí cũ còn nợ.
-
Điều 7: An Nam cam kết hoàn trả số tiền chiến tranh tồn đọng của Tây Ban Nha bằng thu nhập từ thuế.
-
Điều 8: Ân xá tài sản của công dân Pháp và An Nam làm tay sai.
-
Điều 9: Cho phép truyền đạo Công giáo tại An Nam.
-
Điều 10: Triều đình An Nam có thể mở một trường cao đẳng ở Sài Gòn dưới sự giám sát của Pháp.
-
Điều 11: Triều đình An Nam mở cửa biển theo yêu cầu của người Pháp.
-
Điều 12: Người Pháp hoặc người An Nam sống ở Nam Kỳ được tự do kinh doanh.
-
Điều 13: Pháp có quyền mở cơ quan lãnh sự tại các thương cảng An Nam mới mở.
-
Điều 14: Nhân dân An Nam có thể tự do buôn bán, đi lại trong vùng Nam Kỳ do người Pháp làm chủ.
-
Điều 15: Công dân Pháp của An Nam hoặc công dân nước ngoài cần đăng ký với cơ quan cư trú của Pháp nếu họ muốn sinh sống và du lịch tại An Nam.
-
Điều 16: Tranh chấp giữa công dân Pháp và người nước ngoài do Pháp giải quyết.
-
Điều 17: Các hành vi vi phạm pháp luật của người Pháp và người nước ngoài sẽ do người Pháp giải quyết.
-
Điều 18: Khi người nào vi phạm pháp luật ở Pháp trốn sang An Nam, người An Nam cần truy tìm và giao nộp cho Pháp và ngược lại.
-
Điều 19: Người Pháp và người nước ngoài chết trên lãnh thổ An Nam và ngược lại sẽ được trả lại cho người thừa kế.
-
Điều 20: Một năm sau hiệp ước, Pháp sẽ cử một Đại sứ tại An Nam.
-
Điều 21: Hiệp ước năm 1874 thay thế hiệp ước năm 1872.
-
Điều 22: Hiệp ước 1874 được thực hiện vĩnh viễn.
Nhận xét về Hiệp ước chó bọc thép
-
Triều đình Huế tỏ ra vô cùng hoang mang và không có cơ sở dẫn đến những việc làm ngu xuẩn và tội lỗi cho nhân dân ta.
-
Với nội dung của bản hiệp ước này, triều đình Huế đã tiếp tục phản bội lại lợi ích của quốc gia và nhân dân, đồng thời tạo đà cho quân Pháp có cơ hội lấn tới trên con đường xâm lược nước ta.
-
Mặc dù Hiệp ước Giáp Tuất được cho là “hòa hoãn” giữa hai nước, nhưng hầu như nó chỉ mang lại lợi ích cho thực dân Pháp. Bản Hiệp ước này chứa đựng nhiều mâu thuẫn vô lý thể hiện sự ngang ngược, độc đoán của thực dân Pháp. Ví dụ, tại Điều 2, mặc dù Pháp công nhận nền độc lập của An Nam, nhưng lại yêu cầu An Nam có chính sách đối ngoại phù hợp với Pháp tại Điều 3.
-
Trên thực tế, Pháp mới thoát khỏi chiến tranh Pháp-Phổ gần đây. Điều này khiến Pháp không còn cơ hội thuận lợi để tiếp tục cuộc chiến tranh viễn chinh kéo dài. Vì vậy, lúc này người Pháp đã đồng ý hòa hoãn nhưng vẫn muốn tìm cớ can thiệp và chính sách đối ngoại của An Nam sau này.
Hậu quả của Hiệp ước Chó bọc thép
-
Hiệp ước Giáp Tuất cho thấy sự yếu kém và bất lực của Triều đình Huế. Chỉ với một hiệp ước, triều đình đã mất đi một phần quan trọng trong chủ quyền lãnh thổ, ngoại giao và thương mại. Triều đình trao 6 tỉnh Nam Kỳ cho người Pháp. Biến ruộng đất và đồng bào Nam Bộ thành thuộc địa, nô lệ của Pháp. Đồng ý để Pháp can thiệp vào các vấn đề ngoại giao, quân sự, thương mại, luật pháp, v.v.
-
Hiệp ước Giáp Tuất biến nước này thành nửa thuộc địa của Pháp. Tạo cơ hội cho bọn Pháp đè đầu cưỡi cổ nhân dân ta, xâm lược, lẩn tránh thể hiện sự ngang ngược, độc đoán của chúng. Mở đường cho cuộc xâm lược đất nước của người Pháp trong những năm sau đó.
Tip.edu.vn vừa cung cấp đến quý vị và các bạn nguyên nhân, hoàn cảnh, nội dung và hậu quả của Hiệp ước Giáp Tuất 1874. Hi vọng với những thông tin trên, quý vị và các bạn đã có thêm kiến thức. hữu ích trong cuộc sống.
Xem thêm >>> Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp